Alternatief financieren van landbouwgrond via erfpacht

Het bezit van grond lijkt anno 2023 belangrijker dan ooit. Met de afschaffing van de derogatie (ca. 20 m³ drijfmest minder per ha.!) en mogelijk een GVE-norm per ha. in de toekomst, is het voor veel (melk)veehouders een reden om te investeren in landbouwgrond. Mede hierdoor stijgt de prijs van landbouwgrond de afgelopen maanden naar recordhoogte, maar zijn deze hoge prijzen nog wel te betalen/financieren? En hoe moet u als ondernemer omgaan gaan met de terughoudende houding van de bank? Financiering middels erfpacht kan een oplossing zijn.

Algemeen
Erfpacht is een zakelijk recht. Een investeerder/belegger koopt het “bloot-eigendom” en de grondgebruiker koopt het erfpachtrecht. De afspraken worden gemaakt middels een notariële erfpachtovereenkomst die minimaal 26 jaar duurt en wordt geregistreerd bij het kadaster. De vergoeding noemt men canon. Erfpachtrechten zijn er in vele varianten, zo kan het insteekbedrag verschillend zijn, de hoogte van de canon, wel of geen (tussentijds) terugkooprecht en de looptijd van het erfpachtrecht. Je hebt in Nederland de grote bekende beleggingspartijen, maar ook lokale stichtingen of kerkelijke instellingen kunnen geschikte erfpachtorganisaties zijn.

Voordelen

• Lage investering. Vaak wordt er gerekend met een eigen insteek van 0 tot 30% van de marktwaarde. De hoogte van insteek is afhankelijk van de verdere afspraken die gemaakt worden. Een hogere insteek zorgt voor lagere canon.
• Lage maandelijkse kosten. De aanvangscanon bedraagt vaak 2,0 tot 2,6% van marktwaarde minus de eigen insteek. Dit is aanzienlijk lager dan het rentepercentage (ca. >6%) waar de banken momenteel mee rekenen.
• Het erfpachtrecht is verkoopbaar aan derden (andere grondgebruikers). De marktwaarde is afhankelijk van de erfpachtafspraken, maar kan oplopen tot wel 30% van de vrije waarde.
• Er kan hypotheek gevestigd worden op het erfpachtrecht.
• Er kunnen afspraken gemaakt worden over een terugkooprecht tussentijds en/of aan het einde van het termijn.

Nadelen

• Indexering van de canon: vaak wordt de canon gecorrigeerd met de inflatie (CPI), jarenlang was dat ongeveer 2%, maar de laatste tijd is dit aanzienlijk hoger. Door de correctie wordt de canon ieder jaar duurder. In tijden van deflatie wordt het goedkoper, maar dit komt weinig voor.
• Over de lange termijn is erfpacht dan vaak duurder dan een bancaire financiering met aflossing. 

Financiering middels erfpacht kan een interessante oplossing zijn voor ondernemers die zonder hoge investeringskosten snel willen groeien in hun grondomvang. De maandelijkse lasten blijven daarbij ook relatief laag. Tevens kan erfpacht een oplossing bieden voor het creëren van kapitaal, namelijk bestaande eigendommen verkopen aan de investeerder, de gronden terug pachten en met het vrijgekomen kapitaal investeringen doen die bijvoorbeeld de bank niet wil financieren. Ervaring leert echter dat teveel erfpacht onder een agrarisch bedrijf niet gezond is, maar een gedeelte kan een uitkomst zijn voor de groeiende bedrijven, helemaal met de actuele hoge rentes bij banken.

Heeft u vragen over erfpachtfinancieringen of wilt u vrijblijvend eens praten over de mogelijkheden op uw bedrijf, neem dan contact op met ons kantoor. Wij hebben veel ervaring en beschikken over contacten met verschillende investeringspartijen.